“Η απουσία της συνειδητότητας ή αλλιώς α-συνειδητότητας. Μια κατάσταση νοητικής περιπλάνησης του νου που η νευροεπιστήμη ονομάζει “Προεπιλεγμένο Δίκτυο Λειτουργίας” (Default Mode Network) και που ταυτόχρονα μας βάζει στον λεγόμενο "αυτόματο πιλότο". Έρευνα δείχνει ότι ο νους “ταξιδεύει” κατά μέσο όρο 47% του ξυπνητού μας χρόνου. Το διάστημα αυτό η προσοχή μας είναι απορροφημένη σε αναμνήσεις από το παρελθόν, σε σενάρια για το μέλλον, αξιολογήσεις ή αυτοκριτική και ουσιαστικά “απουσιάζουμε” πλήρως ή μερικώς από την εμπειρία μας στο παρόν. Όντας σε αυτή τη νοητική κατάσταση, λειτουργούμε από συνήθεια ή/και αντιδραστικά και άρα, “αυτόματα”. Η παραπάνω έρευνα καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι όσο περισσότερο ο νους είναι “απών” από το παρόν, τόσο λιγότερο νιώθουμε ευτυχισμένοι.”. πηγή 1.
“Το DMN (Default Mode Network) είναι ένα σύνολο λειτουργικά και δομικά συνδεδεμένων περιοχών του εγκεφάλου που τυπικά εμφανίζουν απενεργοποίηση κατά την εκτέλεση μιας εξωτερικά προσανατολισμένης εργασίας που απαιτεί προσοχή και υψηλής ροής εγκεφαλικού αίματος και κατανάλωσης οξυγόνου κατά την κατάσταση ηρεμίας. Η λειτουργία DMN έχει συνδεθεί σε μεγάλο βαθμό με την αυτο-αναλογική σκέψη, την περιπλάνηση στο μυαλό, τον εσωτερικό προσανατολισμό και την αυτοβιογραφική μνήμη.” πηγή 2.
Θα μπορούσε κάποιος να αναγνωρίσει την κατάσταση αυτή και να την ταυτίσει με τις καταστάσεις της ονειροπόλησης και της περιπλάνησης στο μυαλό, με τις οποίες και συνδέεται, παρόλα αυτά δεν θα ήταν εύκολο να τη διαχωρίσει.
Ο σύγχρονος άνθρωπος λειτουργεί σχεδόν κατά το ήμισυ κατά μέσο όρο στον “αυτόματο πιλότο” χωρίς να το αντιλαμβάνεται και να το επιλέγει συνειδητά. Η νοητική αυτή κατάσταση υπήρχε ανέκαθεν αλλά στον σύγχρονο κόσμο η παρουσία της έχει ισχυροποιηθεί λόγω των κοινωνικών, οικονομικών και τεχνολογικών συνθηκών. Τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί συμβάλουν στην ανάπτυξη και καλλιέργεια της α-συνειδητότητας. Εχει ενδιαφέρον να παρατηρηθεί ότι αυτά τα χαρακτηριστικά είναι τα ίδια που ώθησαν τον άνθρωπο και δημιούργησαν την ανάγκη ανάπτυξης της Θετικής Ψυχολογίας και τη στροφή της κοινωνίας προς την πνευματικότητα και την αυτοβελτίωση. Η κλιμακούμενη δηλαδή επιδείνωση της ζωής και της ψυχικής κατάστασης του ανθρώπου δημιούργησε την ανάγκη της διερεύνησης των μηχανισμών του νου. Η συσσώρευση έντονων αρνητικών συναισθημάτων οδήγησε την κοινωνία να στρέψει το βλέμμα της στον εσωτερικό κόσμο και στην ποιότητα της ζωής του ανθρώπου μέσα στο μυαλό του.
Οι δυσλειτουργικές οικογενειακές και προσωπικές σχέσεις δεν αποτελούν την εξαίρεση αλλά τον κανόνα και ο ναρκισσισμός και οι σχέσεις εξάρτησης αποτελούν τους συνήθεις τρόπους συσχέτισης των ανθρώπων. Τα συναισθήματα του φόβου, της ντροπής και τα ψυχικά τραύματα βρίσκονται πίσω από τρόπους λειτουργίας και μηχανισμούς του νου τα οποία παραμένοντας ανεπίλυτα συνιστούν τη ρίζα ψυχικών διαταραχών και συναισθηματικού πόνου. Η κλιμάκωση των ψυχολογικών δυσκολιών στη σημερινή εποχή ουσιαστικά αναγκάζει τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει την α-συνειδητότητα του και να καλλιεργήσει την εν-συνειδητότητα με αρχικό στόχο της βελτίωση της εσωτερικής και εξωτερικής ζωής του και στη συνέχεια την προσωπική και κοινωνική του εξέλιξη.
Πηγές:1. Vassilis Xypolias https://www.mindfulness360.net/post/2016/11/01/what-is-mindfulness
2. Άρθρο: Lin, P. et al . Δυναμικό δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας σε διαφορετικές χώρες του εγκεφάλου.
https://gre.legatechnics.com/dynamic-default-mode-network-across-different-brain-states-46249357